Zrozumienie uzależenienia
BIG: Uzależnienie (potrzeba zażywania danej substancji lub wykonywania czynności zwyczajowo lub kompulsywnie) zazwyczaj rozwija się z czasem. Nie jest więc łatwo je zauważyć od początku. Ale w miarę jak problem narasta, zwiększa się prawdopodobieństwo utraty wszystkiego co ważne. Nikt nie planuje uzależenienia ani utraty rodziny, przyjaciół, pracy, zdrowia i szacunku dla samego siebie — ale może to się zdarzyć.
Wpływ na życie
Uzależnienie może mieć wpływ na relacje z innymi, pracę i zdrowie. Innymi słowy, na całość życia.
Relacje z rodziną i przyjaciółmi zmieniają się w miarę, jak nałóg staje się priorytetem. Niektórzy będą wyszukiwać osoby, które mają to samo uzależnienie. Inni mogą stracić zaufanie do ludzi, przedkładając "towarzystwo" nałogu nad relacje ze znajomymi. Takie zachowanie rani wszystkich wokół osoby uzależnionej.
Po wpadnięciu w uzależnienie zagrożone są relacje z współpracownikami, a także sama praca. Osoba uzależniona może stać się niesolidna i niedbała, co zwiększa szanse na wystąpienie wypadku przy pracy.
W miarę jak nasila się problem, człowiek zapada na zdrowiu. Osoba uzależniona jest coraz bardziej zdezorientowana lub przemęczona. Może także spadać u niej samoocena. I z czasem uzależnienie może doprowadzić do poważnej choroby (illness), nawet śmietelnej.
Proces wpadania w uzależnienie
Zaczyna się od próby
Gdy po raz pierwszy próbuje się uzależniającej substancji lub zachowania, jest to robione dla rozrywki lub przypadkowo. Pierwsza reakcja: dobre samopoczucie, uczucie relaksu, czasem poczucie bycia bardziej popularnym.
Ponowna próba
Za kolejnym razem, gdy próbuje się uzależniającej substancji lub zachowania, wydaje się ono bardziej znajome — jak przyjaciel, w którego obecności czujemy się bardziej komfortowo, zrelaksowani i lubiani.
Planowanie
Wkrótce zaczyna się planowanie stosowania uzależniającej substancji lub zachowania. Zaczyna się myślenie w momentach, gdy podnieta jest niedostępna. I można zacząć się wiązać z osobami, które też są w ten sposób uzależnione.
Zaczyna się coraz częstsze używanie
Na etapie uzależnienia stosowanie uzależniającej substancji lub praktykowanie zachowania staje się coraz częstsze - często potajemnie, często samemu. Zaczyna zużywać czas i energię - i przeszkadzać w codziennym życiu.
Można popaść w uzależenienie od:
-
Nielegalnych narkotyków takich jak kokaina
-
Używek legalnych, takich jak tytoń, alkohol, czy leki na receptę
-
Codziennych czynności, takich jak praca, jedzenie czy seks
-
Czynności rozrywkowych, takich jak hazard, oglądanie telewizji czy granie w gry komputerowe